Thinktank Nhân Tài

Người trẻ thay đổi thế giới "Sáng chế mới trong y học"
​

Mới đây, Phó giáo sư, tiến sĩ Thanh Nguyễn (33 tuổi) công bố một công trình nghiên cứu về vắc xin và thiết bị đo, kiểm soát những áp lực bên trong cơ thể con người, làm ngạc nhiên giới khoa học Mỹ

Chỉ cần một lần tiêm vắc xin

Tính đến nay, các bài báo của Thanh Nguyễn đăng trên các tạp chí khoa học uy tín trên thế giới đã được hơn 1.000 lượt trích dẫn. Anh cũng đang hướng dẫn luận án tiến sĩ cho 5 nghiên cứu sinh đến từ Mỹ, Ấn Độ, Iran và Việt Nam. Thanh Nguyễn bày tỏ mong muốn được trao đổi, hợp tác nghiên cứu với các nhà khoa học ở các trường đại học trong nước trong lĩnh vực y sinh

Thanh Nguyễn tốt nghiệp Trường đại học Bách khoa Hà Nội năm 2007. Năm 2008, anh nhận được học bổng tiến sĩ của Quỹ giáo dục Việt Nam (VEF) của Mỹ tại Đại học Princeton. Năm 2013, Thanh Nguyễn tiếp tục nhận học bổng sau tiến sĩ tại Viện Công nghệ Massachusetts. Trong suốt quá trình này, Thanh Nguyễn tập trung nghiên cứu công nghệ chuyển đổi vật liệu dùng trong y học thành những dạng, cấu trúc giúp chúng mang một chức năng đặc biệt, sử dụng cho những ứng dụng khác nhau trong y và sinh học

Tháng 9.2017, tiến sĩ Thanh Nguyễn và các cộng sự đã công bố thành công kết quả nghiên cứu công nghệ này, sử dụng trong vắc xin cho trẻ. Công trình được đăng trên tạp chí Sience của Mỹ, một tạp chí khoa học hàng đầu thế giới, khiến cho các nhà khoa học Mỹ và các nước khác xôn xao. Có khoảng 50 hãng tin trên khắp thế giới, trong đó có BBC, Fox… viết về công trình này như một sáng chế cực kỳ mới mẻ góp phần làm thay đổi y học thế giới

Tiến sĩ Thanh Nguyễn đã dùng vật liệu chỉ tự tiêu trong y học để làm ra một cái vỏ có thể bọc vắc xin lại, kiểm soát thời gian tự tiêu của vỏ bọc để thuốc có thể nhả ra trong một thời điểm thích hợp cụ thể. Công nghệ này giúp tất cả các loại vắc xin được lưu giữ trong một viên nang siêu nhỏ và chỉ cần một lần tiêm chích, không cần lặp lại nhiều lần như cách làm trước đây

“Lần đầu tiên, chúng ta có thể tạo ra một thư viện các hạt vắc xin nhỏ, được bao bọc, được lập trình để phóng thích trong một thời gian chính xác và có thể dự đoán được, để mọi người chỉ cần một mũi tiêm duy nhất. Nó có ích cho bệnh nhân trên khắp thế giới, đặc biệt là ở các nước đang phát triển”, BBC viết về nghiên cứu của Thanh Nguyễn

Chế tạo mô nhân tạo từ vật liệu chỉ tự tiêu

Hiện tại, Thanh Nguyễn đang nghiên cứu và giảng dạy tại Khoa Kỹ thuật y sinh, Trường đại học Connecticut (Mỹ). Bên cạnh sáng chế trên, tiến sĩ Thanh Nguyễn đang tập trung vào việc phát triển thiết bị đo và kiểm soát những áp lực tại những bộ phận bị thương bên trong cơ thể con người, cũng từ vật liệu chỉ tự tiêu

“Chẳng hạn một người bị chấn thương sọ não, lâu nay y học vẫn phải dùng các thiết bị y tế cồng kềnh, như ống thủy tinh, đặt vào não để kiểm soát áp lực. Điều này gây tổn hại rất lớn. Nay, mình và các cộng sự chế tạo ra một cảm biến để thực hiện chức năng này. Sau khi hoàn thành chức năng, nó sẽ tự tiêu chứ không cần lấy ra ngoài cơ thể nữa”, Thanh Nguyễn cho hay

Trong thời gian tới, tiến sĩ Thanh Nguyễn sẽ chế tạo mô nhân tạo từ vật liệu chỉ tự tiêu để có thể thay thế, tái tạo những phần hư hỏng trong cơ thể. Ví dụ, công nghệ này có thể cấy xương nhân tạo vào phần xương bị gãy của một người bị tai nạn, giúp cho xương tự liền và khỏe mạnh trở lại

My Quyen

 

‘Một người Huế đang là 1 trong 3 người quan trọng trong bộ não của Google'
​

"Một bạn người gốc Huế, tên Quốc, chưa đến 40 tuổi hiện đang là 1 trong 3 người đóng vai trò quan trọng trong bộ não của Google. Bạn này đang nắm hai dự án thiết kế quan trọng của Google là ô tô tự lái và phát hiện ung thư sớm", Bộ trưởng Bộ KHĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết...

Chia sẻ tại Hội thảo Hội thảo “Triển vọng kinh tế Việt Nam năm 2018 và đến năm 2020” sáng 15/5 do Tạp chí Nhà Đầu tư phối hợp với Công ty Kiểm toán quốc tế KPMG Việt Nam tổ chức, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang triển khai nhiệm vụ được Chính phủ giao, xây dựng đề án về các giải pháp thúc đẩy đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động và sức cạnh tranh của nền kinh tế trong bối cảnh tác động và tận dụng cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0

Đồng thời, Bộ cũng đang nỗ lực tối đa để sớm hoàn thành đề án Chiến lược quốc gia về cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với trọng tâm là huy động sự tham gia rộng rãi của cả một thế hệ người Việt Nam đã và đang rất thành công trong các lĩnh vực về công nghệ, trí tuệ nhân tạo, internet kết nối vạn vật... cùng với việc hình thành các trung tâm công nghệ, đổi mới, sáng tạo, nghiên cứu triển khai hiện đại bậc nhất trên thế giới nhằm hỗ trợ cho các doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp 4.0 phát triển

Bộ trưởng cho rằng đây là các nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, thực hiện thành công các nhiệm vụ này sẽ là nhân tố quyết định tạo sự phát triển đột phá trong các ngành, lĩnh vực và của cả nền kinh tế

"Vừa qua chúng tôi có đi sang Mỹ, đến thung lũng Silicon, chúng tôi thật sự ấn tượng và xúc động khi người Việt Nam đang làm việc tại các vị trí quan trọng các tập đoàn hàng đầu thế giới. Một bạn người gốc Huế, tên Quốc, chưa đến 40 tuổi hiện đang là 1 trong 3 người đóng vai trò quan trọng trong bộ não của Google. Bạn này đang nắm hai dự án thiết kế quan trọng của Google là ô tô tự lái và phát hiện ung thư sớm", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng chia sẻ

Ông cũng khẳng định: "Người Việt đang làm việc khắp nơi mà chưa tận dụng được. Chúng tôi sẽ kiến nghị nhanh chóng thành lập các phòng thí nghiệm, các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp, vườn ươm công nghệ, hỗ trợ các doanh nghiệp startup phát triển. Chúng tôi sẽ huy động nguồn lực xã hội, tận dụng nguồn lực từ các đơn vị kinh tế tư nhân. Thực hiện thành công các nhân tố này có thể tạo nên sự đột phá trong sự phát triển của nền kinh tế"

Hiện số lượng nhân viên người Việt làm việc tại Google châu Á - Thái Bình Dương khá nhiều so với các quốc gia khác. Ở Google, người Việt được đánh giá là thông minh, tư duy tốt, khả năng học hỏi nhanh

Kỹ sư Google Neil Fraser từng viết trên blog rằng: "Không hề nghi ngờ rằng một nửa số học sinh lớp 11 ở đó có thể vượt qua được cuộc phỏng vấn tuyển dụng của Google". Đó là một ví dụ điển hình nhất minh chứng cho những gì tạo nên tiềm năng của đội ngũ nhân lực công nghệ ở Việt Nam

Hồ Mai

 

9x Quảng Bình nhận Huân chương Lao động hạng Ba


​

Từng gây xôn xao dư luận khi vượt lên gia cảnh nghèo khó để đạt 2 HCV Olympic Quốc tế, nhận học bổng du học Đại học số 1 thế giới MIT, Nguyễn Thế Quỳnh còn vừa xuất sắc nhận Huân chương Lao động hạng Ba của Chủ tịch nước

Theo thông tin từ sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Bình, cậu bạn N guyễn Thế Quỳnh (1999), người từng xuất sắc giành 2 HCV Olympic Quốc tế và trúng tuyển vào đại học số một thế giới Viện công nghệ kỹ thuật số 1 thế giới MIT - Massachusetts Institute of Technology vừa được trao Huân chương Lao động hạng Ba của Chủ tịch nước

Chân dung cậu bạn đa tài, học giỏi - Nguyễn Thế Quỳnh​

Đây là thành tích đáng nể của Thế Quỳnh - chàng trai có gia cảnh khá đặc biệt, mồ côi bố từ bé, sống với mẹ làm nghề buôn bán ở chợ Cộn, thành phố Đồng Hới

Cậu bạn cựu học sinh trường THPT Chuyên Võ Nguyên Giáp này là một trong hai học sinh tiêu biểu toàn quốc được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba vì có thành tích xuất sắc trong học tập. Nguyễn Thế Quỳnh giành 2 Huy chương Vàng Olympic Vật lý quốc tế 2016, 2017; 2 huy chương Bạc kỳ thi Olympic Vật lý châu Á (năm 2016, 2017)

​

Tháng 7-2016, khi vừa học xong lớp 11, Nguyễn Thế Quỳnh tham gia kỳ thi Olympic Vật lý quốc tế tổ chức tại Thụy Sĩ và là thí sinh nhỏ tuổi nhất trong 5 thí sinh của Đội tuyển Olympic Vật lý Việt Nam. Kết quả, Quỳnh đoạt Huy chương Vàng với tổng số điểm 40,8/50, là một trong hai tấm Huy chương Vàng cho đoàn Việt Nam

Thế Quỳnh và mẹ của mình​

Kỳ thi Olympic Vật lý quốc tế năm 2017 tổ chức tại Indonesia, từ ngày 16 đến 24-7, với sự tham gia của 424 thí sinh đến từ 86 quốc gia và vùng lãnh thổ. Nguyễn Thế Quỳnh lại xuất sắc giành Huy chương Vàng, với tổng số điểm 29,95

Đây là học sinh đạt thành tích cao nhất trong hơn 70 năm qua của ngành giáo dục tỉnh Quảng Bình

Sau 4 tháng rèn luyện kỹ năng tiếng Anh, Quỳnh vượt qua các kì thi chuẩn hóa và hoàn thiện hồ sơ cùng bài luận xuất sắc về thiên tai ở các vùng quê miền biển nghèo ở Việt Nam, Viện công nghệ Massachusetts đã đồng ý nhận cậu vào học với mức học bổng toàn phần

Duy Won

 

Thử nghĩ khác về khái niệm khởi nghiệp
​

- Gần như ai cũng mặc định khởi nghiệp là mở doanh nghiệp riêng để làm ăn, kinh doanh, hoặc phải mở ra một hoạt động kinh doanh nào đó cho riêng mình (ví dụ bán bún, phở, cà phê, quần áo thời trang...) để trở thành chủ doanh nghiệp. Và gần như tất cả các buổi hội thảo, đào tạo về khởi nghiệp, dành cho sinh viên sắp tốt nghiệp, cũng luôn đi theo hướng này

​

Nếu tư duy ra khỏi chiếc hộp, ta sẽ nghĩ khởi nghiệp là bắt đầu một sự nghiệp, và tất nhiên là bán gì cũng được, chứ không nhất thiết phải bán những thứ vật chất cụ thể như đã nêu trên. Bạn có thể “bán” giọng ca để trở thành ca sĩ chuyên nghiệp, bán đôi chân để trở thành cầu thủ chuyên nghiệp, bán đôi tay để trở thành nghệ sĩ piano chuyên nghiệp... Bạn có thể bán chuyên môn, tay nghề, kinh nghiệm để làm bác sĩ, giảng viên, công chức nhà nước... Bạn cũng có thể khởi nghiệp bằng con đường binh nghiệp (quân đội), chính trị (để trở thành chính khách)... Tất cả đều là sự nghiệp của bạn và đều phải được “khởi nghiệp” từ đầu

Có những người khởi nghiệp bằng nghề bán... cái đầu (chất xám), và sự nghiệp của họ cũng phát triển rất tốt theo thời gian. Họ khởi nghiệp từ một nhân viên, rồi lên cấp trưởng phòng, giám đốc, tổng giám đốc, thành viên hội đồng quản trị. Và họ đồng thời cũng là cổ đông, nhà đầu tư

Thứ họ bán không chỉ giúp nuôi sống bản thân, gia đình, mà còn tích lũy để có thể an tâm nghỉ ngơi khi đủ tuổi hưu và tự do làm những gì mình thích. Có thể có ai đó phản biện rằng khởi nghiệp phải có doanh nghiệp để tạo công ăn việc làm cho người khác. Tôi xin lập luận rằng, trong quá trình làm việc, những người bán chất xám ở vị trí quản lý cũng góp phần tạo công ăn, việc làm cho hàng trăm, hàng ngàn, chục ngàn lao động thông qua việc giúp các công ty kinh doanh hiệu quả và phát triển. Quan trọng hơn, tài sản quý giá mà họ tích lũy được, ngoài tài sản, tiền bạc, còn là kiến thức, kinh nghiệm về quản lý doanh nghiệp, có thể được dùng để chia sẻ, giúp đỡ cho hàng ngàn bạn trẻ đang cần mà không hề sợ bị hao hụt

Trên thế giới, có những CEO có thu nhập ròng hàng năm lên tới nhiều chục triệu đô la Mỹ - con số mơ ước của nhiều doanh nghiệp lớn của Việt Nam. Và nhiều người ở Việt Nam cũng đang kinh doanh chất xám khá phát đạt, được khách hàng (là các công ty) tín nhiệm nên cho nắm giữ các trọng trách rất cao và còn ưu ái cho cổ phần để trở thành đồng sở hữu công ty. Vậy thì hà cớ gì cứ hô hào người “đang yên, đang lành” bỏ công việc yêu thích, rời công ty đang làm, ra khởi nghiệp để rồi tỷ lệ thất bại trên 90% ?

Người khởi nghiệp theo nghĩa trở thành doanh chủ phải là người có những tố chất đặc biệt như nhạy bén kinh doanh, đam mê làm giàu, kiên trì, quyết tâm, có “máu liều”... Những tố chất này không phải ai cũng có (nếu ai sẵn có thì hãy nghĩ đến chuyện khởi nghiệp làm doanh chủ). Và đó chỉ mới là điều kiện cần, chưa phải là đã đủ. Vậy sao cứ nhất nhất phải bán thứ gì đó cụ thể thì mới là “khởi nghiệp”, trong khi chất xám là thứ sản phẩm cũng có giá trị chẳng kém gì ?

Tôi cho rằng người bán chất xám, về thực chất cũng là đang làm chủ - làm chủ “món hàng” chất xám, làm chủ bản thân. Về bản chất, họ chính là nhà cung cấp (chất xám) cho khách hàng là công ty, nơi họ đang làm việc. Họ cũng phải liên tục cải tiến, nâng cấp sản phẩm của mình để giữ khách, và để bán với giá cao hơn như bất kỳ sản phẩm, dịch vụ nào khác. Chất xám còn có lợi thế là không ôi thiu, quá đát, tồn kho, thậm chí, càng bán nó càng đầy lên và chất lượng lại càng cao hơn

Vậy thì cớ sao không vun đắp cho sự nghiệp hiện tại của mình mà cứ phải đi “khởi” lại ?

Nguyễn Hữu Long

 

Đỗ Trọng Khoa được SpaceX mời làm việc


Anh Đỗ Trọng Khoa kể về những chuyện vui của mình
​

– Đích thân ông Elon Musk – người sáng lập, chủ tịch và CEO của Tesla, Inc., và SpaceX – gửi email cho Đỗ Trọng Khoa, 19 tuổi, du học sinh Việt Nam mới qua Mỹ chưa đầy bốn năm, vào làm việc tại công ty SpaceX với vị trí “Software Engineer (senior level)”

Với vị trí này, SpaceX sẽ bảo trợ để anh có quốc tịch Mỹ và làm việc tại trụ sở của SpaceX tại Hawthorne, California. Tuy nhiên, vì Khoa muốn học lên cao nữa, nên dù “bộ não đằng sau SpaceX và Tesla Motors” gửi thư mời từ hôm 12 Tháng Tư, 2018, nhưng mãi đến Tháng Tám này, Khoa mới nhận lời, dù mức lương được đưa ra là “sáu số,” đứng đầu là số 2. Mức lương này chưa bao gồm những quyền lợi khác như bảo hiểm sức khỏe, tiền thưởng,…

Điều đặc biệt, Khoa nhận được thư mời của ông chủ SpaceX cùng lúc với thư chấp nhận vào chương trình cao học tại trường đại học UC Berkeley. Sau đó, Khoa tiếp tục nhận được thư mời của trường đại học Stanford University, tuy nhiên Khoa nói: “Em dành Stanford University để học tiến sĩ”

Trọng Khoa cũng cho hay, lý do anh chọn học cao học ở UC Berkeley là vì “Vợ sắp cưới của em đang học tại đó.” Câu chuyện về chàng trai 19 tuổi này bắt đầu “hé lộ” nhiều điều thú vị

Chỉ ngủ 2 đến 4 tiếng mỗi ngày

Khoa kể, anh qua Mỹ vào năm 2014 khi đang học chuyên toán tại trường trung học Nguyễn Khuyến ở Đà Nẵng. Anh tự tìm học bổng để hai năm học lớp 11 và 12, gia đình không phải tốn tiền, mà chỉ trả tiền ăn ở khi anh theo học tại trường Boca Prep International School ở Florida

“Mới đầu em định nhờ dịch vụ tìm trường giùm, nhưng chi phí cao quá, nên tự tìm. Em lên mạng đọc rồi mày mò tự làm hết, từ apply trường, I-20, tới visa. Tính em thì thích mày mò, cái gì cũng muốn đọc hết. Muốn biết thì phải đọc sách thôi, chứ biết sao bây giờ,” anh nói

Đỗ Trọng Khoa, chàng du học sinh với mức lương “6 số”
​

Sang Florida, anh ở nhờ nhà người chị bà con. “Đó là bà con bên ngoại, cháu ruột của mẹ em. Chị ấy cưới chồng người Mỹ là luật sư bên này. Không chỉ giúp em những ngày đầu tiên chân ướt chân ráo qua Mỹ, anh chị còn chở em đi thi bằng lái xe, mua từng cái áo, cái quần, cái tủ… Và nhờ chồng của chị mà em học tiếng Anh tốt hơn, nên em rất trân trọng thời gian sống ở Florida với anh chị,” anh nhớ lại

Sau khi tốt nghiệp bằng tú tài quốc tế (IB, International Baccalaureate) với điểm cao nhất trường, anh nộp đơn xin vào nhiều trường đại học, và được University of Miami cho học bổng $96,000, trung bình mỗi năm được $24,000; rồi University of Michigan, UCLA, UC Berkeley… Cuối cùng, anh chọn UCLA để học

Năm 2016 anh qua California học, và chỉ trong vòng hai năm, anh đã lấy đủ credit. “Với những môn cơ bản (GE), em học trường đại học cộng đồng Mt. San Antonio College ở gần đó để đỡ tốn tiền,” anh cho biết

Tính toán “sát nút” việc học của mình để làm sao học vừa nhanh mà điểm lại cao, nên mỗi ngày chàng trai 19 tuổi chỉ ngủ tối đa 2 đến 4 tiếng. Nhờ vậy, khi vừa xong ở UCLA, anh được ngay các trường UCLA, UC San Diego, UC Berkeley, Cal Poly Pomona, Cal State Long Beach, San Jose State University, Harvey Mudd College, Stanford University, là những trường đại học hàng đầu chuyên về toán, khoa học, và kỹ thuật, mời học chương trình cao học

“Em hoạt động như robot vậy, kế hoạch hằng ngày rất sát sao. Em có chia sẻ với nhiều bạn nhưng không ai theo được cách này. Cũng khó lắm, phải vượt qua bản thân mình nữa,” anh chia sẻ

Khoa kể: “Nhờ hồi học trung học, mỗi ngày đi học phải ngồi xe buýt suốt ba tiếng, không có thời gian làm được gì hết. Lúc đó em mới nghĩ, cùng một thời gian mà tổng thống làm được nhiều việc hơn mình, còn mình không làm được gì hết. Thế là em nghĩ phải lập kế hoạch cho bản thân”

“Thời gian một ngày của em lúc đó là, từ 5 giờ sáng phải dậy lên trường, để 6 giờ 30 phút tới trường chuẩn bị 7 giờ học. Chiều thì 5 giờ về, tới nhà cũng 7 giờ tối rồi. Ở nhờ nhà chị họ nên phải phụ nấu ăn, dọn dẹp, vì khi đó chị họ mới sinh em bé. Đến khoảng 10 giờ tối thì em mới có thời gian rảnh để học bài, và học cho đến 2-3 giờ sáng. Ngủ một chút để 5 giờ sáng lại dậy để chuẩn bị đến trường,” anh hồi tưởng

“Thấy mình phí thời gian quá, nên em lập cho mình phải như cái máy vậy. Thí dụ, từ 6 giờ đến 6 giờ 15 phút sáng là ăn, tới giờ chuông reo ăn không xong cũng bỏ đi. Rồi học bài, thí dụ môn toán lên lịch học trong 1-2 tiếng, nếu học không xong cũng bỏ qua để học môn khác. Đọc sách thì trước khi đi ngủ lúc nào cũng đọc ít nhất 30 phút đến 1 tiếng. Duy trì riết thành thói quen,” anh kể

“Em lập chi tiết đến giờ ngủ luôn và lên lịch từng ngày một. Tại vì mỗi ngày khác nhau nên phải lập từng ngày. Ăn giờ nào, tập gym giờ nào, làm việc giờ nào… có như vậy mới quản lý thời gian của mình được. Bây giờ một ngày em ngủ chỉ 2 đến 4 tiếng thôi, không ngủ nhiều. Riết rồi quen luôn. Em thức đến 3-4 giờ sáng làm việc, sáng có lớp học 7-8 giờ thì 6 giờ dậy để đi học. Thứ Bảy, Chủ Nhật người ta đi chơi thì em cũng có kế hoạch riêng cho mình,” anh kể thêm

Ông Elon Musk gửi email mời anh Đỗ Trọng Khoa làm việc tại SpaceX
​

Với kế hoạch này, không ít bạn bè của Khoa không khỏi kinh ngạc khi anh dung hòa tất cả mối quan hệ, yêu đương, học hành, làm thêm…

“Ngủ ít quá đương nhiên có ảnh hưởng sức khỏe. Sướng trước khổ sau, khổ trước sướng sau, nên phải chọn. Giờ em còn trẻ nên phải tận dụng thời gian, ráng một chút học cho xong, ráng một chút để làm kiếm tiền. Người ta chỉ học thôi thì dễ, còn em vừa học vừa làm những project cho các công ty nữa, nếu không thức khuya thì không có thời gian,” anh tâm sự

“Em cũng khuyên nhiều bạn của em, bởi vì em thấy các bạn qua đây học nhưng có tâm trạng lấy ngắn nuôi dài. Chẳng hạn bạn em học trường Orange Coast College, một kỳ chỉ lấy đúng 12 tín chỉ, học ba lớp, thời gian còn lại đi bưng phở. Em khuyên, mày ráng một kỳ thôi, mày học cho giỏi, học bứt phá trong lớp, rồi xin ông thầy làm tutor, nó hơn bưng phở chứ, mà còn được ghi trong resume,” anh nói

“Còn như học vẫn điểm A hết, nhưng đi bưng phở, thì ghi vào resume là gì? Phải vượt qua chính bản thân mình. Em có thói quen, mà nhờ vậy em hay thức khuya, là không để thứ gì qua ngày mai mà mình làm được hôm nay,” anh nói thêm

 

Tìm project kiếm tiền
​

Chàng trai 19 tuổi kể, khi còn ở Việt Nam “chỉ biết học cho ba mẹ vui. Nhưng khi qua Mỹ thì xác định học là cho tương lai của mình, cho dòng họ mình. Trước khi đi học thì bà nội có dặn: ‘Con đi làm sao để về làm rạng danh dòng họ Đỗ,’ bởi vì bà nội từng sống 15 năm ở Orange County nhưng cuối cùng về do thấy không phù hợp với cuộc sống ở Mỹ”

Nhớ lời nội dặn, ngoài học, anh còn đi làm thêm, vì không muốn phụ thuộc vào tiền cha mẹ gửi qua

“Lúc đi học thì em cố gắng để giáo sư chú ý, và thường gặp giáo sư để hỏi về bài vở, nhờ vậy vừa làm trợ giảng, vừa làm gia sư trên trường. Rồi thời gian rảnh em đi dạy đàn, vì em biết chơi piano, guitar, electric guitar, violin, kèn clarinet và saxophone,” anh nói

“Hồi còn nhỏ em được học piano rồi, lên lớp 6 thì học guitar, lớp 9 học violin và electric guitar. Qua Mỹ thì học kèn kèn clarinet và saxophone. Lúc đầu sang học ở UCLA, em ở thành phố Walnut, Los Angeles County. Sau đó tìm được nhiều mối dạy piano và guitar ở khu người Việt tại Little Saigon nên chuyển xuống Buena Park, Orange County, và cũng để dạy SAT cho một trung tâm ở đây. Mới chuyển xuống đúng một năm thì giờ em phải chuyển lên Bắc California để đi học, đi làm,” anh nói thêm

Anh Đỗ Trọng Khoa với ba mẹ lúc còn ở Việt Nam trước khi qua Mỹ du học
​

Đặc biệt, anh rất mê sách. “Em đọc đủ thứ hết, nhưng đa phần là sách vật lý, sách kỹ thuật, sách tâm lý. Đọc để học, để có kiến thức, để có kỹ năng sống thôi. Ở Việt Nam thì em lười lắm, chơi không hà. Nhưng qua đây thì đọc sách rất nhiều. Năm đầu tiên đọc được 30 cuốn, đến năm thứ hai thì được 50 cuốn. Hiện tại thì 80 cuốn một năm. Nó cũng không có khó,” anh nói nhẹ tênh

Và cũng vì “Em học ‘phức tạp’ lắm” như Khoa nói, nên đọc sách mới giúp anh giải quyết chuyện học “phức tạp” của mình

“Ở Việt Nam, cấp hai em học chuyên hóa, cấp ba học chuyên toán. Qua Mỹ tiếp tục học chuyên toán. Khi vào đại học UCLA thì học ngành khoa học máy tính (computer science) và khoa học dữ liệu (data science). Nhưng em lại mạnh về computer science nên muốn vào UC Berkeley. Tuy nhiên, em cũng thích data science nữa, nên sẽ tự tìm tòi,” anh cho hay

Do thích những gì liên quan đến toán, khoa học, và kỹ thuật nên anh nghĩ đến chuyện kiếm tiền bằng những kiến thức được thu nạp nhờ đọc sách. Anh lên Google “tìm việc!”

“Em tìm được nhiều project trên trang mạng MindSumo của Stanford University. Trang mạng này có vô số project lớn của các công ty, mọi ngành luôn, và chia sáu lĩnh vực là Business, Engineering, Computer Science, Food Science, Math & Sciences, và Humanities & Arts,” anh kể

“Nhờ vậy, trong năm 2017 em kiếm được kha khá tiền. Những project có giá $200-$300 thì em làm cả trăm cái rồi. Rồi có những cái có giá hơn $1,000. Riêng những project mất nhiều thời gian đầu tư như $11,000 của ngân hàng Wells Fargo, hay lớn nhất là $50,000 của SpaceX em cũng giành được,” anh khoe

Anh kể, project của SpaceX anh làm gần cả năm trời mới xong. “Lúc đó là lúc em chia tay vợ sắp cưới của em hiện nay. Khi đó về tới nhà là chán lắm, nên em làm project đó để giết thời gian,” anh cho hay

Theo anh, SpaceX yêu cầu thay vì phóng hỏa tiễn trên mặt đất, thì bầu khí quyển tốn nhiều năng lượng để phóng do oxy dày. Trong khi đó, ở Bắc Cực muốn xây một thang máy ra ngoài khí quyển, để có trạm phóng ngoài không gian. Điều này để tiết kiệm nhiên liệu, và hỏa tiễn bay thì trở về được, như máy bay vậy

“Project này kết hợp giữa vật lý và khoa học máy tính. Đối với em, toán không phải là môn học, dù em học chuyên về toán. Nó chỉ là nền tảng của mọi khoa học, dùng để mượn công cụ thôi. Với project này của SpaceX thì những bước để làm việc này đều thuộc về khoa học dữ liệu, khoa học máy tính, lập trình, vật lý, không xài toán nhiều trong đó,” anh nói về số tiền $50,000 giành được khi đưa ra ý tưởng cho SpaceX

“Từ giữa năm 2017 em làm project này nhưng mãi đến Tháng Hai, 2018, mới xong. Vui nhất là chỉ hai tháng sau thì ông chủ SpaceX nhận em làm việc full-time. Đây là điều em chưa bao giờ nghĩ tới,” anh chia sẻ

Anh Đỗ Trọng Khoa trong ngày tốt nghiệp trung học với sự hiện diện của cha mẹ, ông ngoại, em trai từ Việt Nam qua, cùng chị họ và anh rể
​

Cưới vợ, đi làm, đi học

Nói về những project đã làm, anh Đỗ Trọng Khoa cho hay: “Cái em đang học, đang làm thì vấn đề nó mới, hiện giờ mọi người gọi là công nghệ AI (artificial intelligence, trí tuệ nhân tạo). Đây là những cái mới mà chưa ai làm được, vẫn cần rất nhiều thời gian để nghiên cứu. Chính vì mới nên em không biết đọc đâu ra, nên phải tìm kiếm trên mạng để đọc, nhất là phải đọc những sách liên quan đến khoa học, kỹ thuật, nhưng đa phần là vật lý”

“Đọc để mình tư duy, có nền tảng thôi. Đọc như giọt nước, còn mình thì làm việc trong cái hồ rộng lớn. Nhưng phải đọc sách thì mới có ý tưởng cho những gì mình nghiên cứu. Em đưa ý tưởng, em viết thuật toán, SpaceX có một ‘team’ 50 người làm chung ý tưởng với em,” anh cho hay

“Làm những project này cũng ‘phiêu’ lắm. Bỏ công ra nhưng chưa biết có được hay không. Chưa chắc mình nộp đầu tiên nữa, vì có người khác nộp trước mình. Em nhiều lần bị cắt đuôi rồi. Bỏ ra 3-4 tháng làm, còn xíu nữa gần ra thì bị cắt đuôi. Đành chịu,” anh nói

Cũng nhờ đi làm sớm nên Khoa ít khi xin tiền cha mẹ. “Khi nào em thực sự hết tiền thì mới gọi về xin ba mẹ cứu đói. Nhà em không phải khó khăn, nhưng em không muốn phụ thuộc gia đình. Năm 2017 em làm project cũng được hơn $80,000, đủ tiền trả tiền học, đi chơi với vợ sắp cưới,” anh khoe

Nhắc đến vợ sắp cưới, mắt chàng trai 19 tuổi long lanh tỏ vẻ tự hào

“Vợ em lớn hơn em 3 tuổi, anh nghe choáng không? Điều thú vị là hai đứa em cùng ngày sinh là 26 Tháng Mười. Cô ấy sinh năm 1995, còn em thì 1998,” anh kể

“Hồi học những môn cơ bản ở Mt. San Antonio College để đỡ tiền bên UCLA thì em quen Thảo. Sau đó Thảo vào UC Berkeley ngành toán. Lúc đầu thì còn chị chị, em em. Nhưng sau đó thì em tỏ tình luôn. Em thích con gái học giỏi chứ không quan trọng đẹp, xấu. Em nói chuyện với nhiều người con gái thì hầu hết các cô đều không hiểu em nói gì hết. Nhưng Thảo hiểu em nói, chia sẻ được với em,” anh kể tiếp

“Chính vì vậy mà em chọn cao học ở UC Berkeley là vậy, dù Stanford University có cấp học bổng cho em. Bởi vì khi lên đó sống, hai trường này ở hai hướng khác nhau, sẽ rất bất tiện. Tụi em đã sống xa cả hai năm rồi, giờ có cơ hội ở với nhau thì tội gì lại chọn học xa nhau?” anh nói

Anh cho biết: “Đầu năm 2019 em sẽ làm đám cưới với Thảo. Nhiều người hỏi em quen con gái lớn tuổi hơn thì thấy sao? Em thấy bình thường, thấy không chênh lệch nhiều, bởi vì cách suy nghĩ của hai đứa giống nhau, học trình độ cũng ngang nhau”

Tuy vậy, anh chàng rất già dặn khi nói: “Em có hay nói với Thảo: Ra ngoài gặp đàn ông thấy họ ga lăng, nói chuyện ngọt ngào, gắp đồ ăn cho ăn, kéo ghế cho ngồi… thì đừng tin họ đối xử tốt với mình. Em nói với Thảo là chồng mình mới là người ở với mình cả đời, còn những người đàn ông khác ngoài đường chỉ đi được một đoạn đường ngắn mà thôi”

Anh Đỗ Trọng Khoa và vợ sắp cưới
​

Tự nhận mình là “một con mọt sách” nên “trên đời này không có chuyện gì khó.” Do vậy mà từ chuyện đọc sách để học, để giải trí, thì Khoa còn đọc sách để biết nấu ăn, để biết tâm lý bạn gái, để biết cả chuyện yêu đương… “Trước khi tiến tới mối quan hệ, em đọc sách. Em không thích chỉ làm theo bản năng,” anh khẳng định

Chuẩn bị cưới vợ, vừa đi học, vừa đi làm, nhưng Khoa rất tự tin cho biết: “Khi nhận email của ông Elon Musk thì em vui, nhưng không lâu lắm. Mình phải biết giữ mình ở mặt đất chứ không ở trên trời. Trên trời chết luôn. Em không để mình chết lâu trong chiến thắng”

“Gia đình em thì kêu bỏ học đi làm liền. Nhưng em thì nghĩ, đây là một trong những cơ hội lớn chứ không phải duy nhất, nên em phải từ từ suy nghĩ. Dù biết rằng ngoài lương thì SpaceX đưa nhiều phúc lợi như chứng khoán $60,000 một năm, xe Tesla, housing nếu ở campus của họ, bảo hiểm, quốc tịch… nhưng nếu không học thì không làm gì được. Mà đi học, công ty còn trả tiền nữa mà, tại sao lại không học?” anh cho hay

Anh Đỗ Trọng Khoa đi chơi với nhóm bạn thân trung học ở Yosemite National Park,California​

Mặc dù được SpaceX tạo mọi điều kiện, nhưng Khoa cho hay: “Nếu có cơ hội, em vẫn thích Apple, Google, Airbnb. Trong đó em thích nhất là Airbnb, vì ‘benefit’ dữ lắm dù là công ty không nổi tiếng bằng những công ty kia, nhưng lương cũng bằng vậy, và làm ít áp lực hơn”

“Em thích làm data science, bởi vì làm dữ liệu thì đỡ áp lực hơn nhiều. Trước đây cứ nghĩ là học xong ở UCLA thì em sẽ làm chuyên gia phân tích rủi ro bên bảo hiểm. Nhưng dự tính của mình không giống như mình nghĩ. Cuối cùng thì lại ‘dính’ vào Space X. Nghề tay phải muốn làm là data science thì không được rồi, đành phải làm nghề tay trái computer science vậy!” anh nói

Và Khoa rất tâm đắc câu: “Sometimes you make choices in life and sometimes choices make you,” tức là “Đôi lúc bạn tạo ra cơ hội trong cuộc sống và đôi lúc cơ hội tạo ra bạn”

Quốc Dũng