Nghiên cứu khoản vay 20-30 tỷ USD để SaiGon giải quyết các vấn đề ra tấm, ra món Theo Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng, có ý kiến cho rằng nếu TP HCM cần một nguồn lực thì sao không xây dựng chính sách để thành phố vay một khoản nào đó khoảng 20-30 tỉ USD Chiều 8-6, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) Nguyễn Chí Dũng đã phát biểu giải trình một số vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm liên quan đến dự thảo Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM (gọi tắt là Nghị quyết mới) Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết các ý kiến thảo luận là hết sức tâm huyết, thẳng thắn, trách nhiệm đối với dự thảo Nghị quyết mới Về sự cần thiết ban hành Nghị quyết mới, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT cho hay vấn đề này hầu hết được các đại biểu đồng tình, ủng hộ, thống nhất, thể hiện trách nhiệm rất cao và tình cảm rất lớn đối với thành phố mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, TP HCM đang chững lại cả về tốc độ phát triển cũng như đóng góp trong GDP của cả nước, cũng như là tính đầu tàu, dẫn dắt, lan tỏa cho các vùng xung quanh. Các vấn đề phát sinh mới của thành phố như: ách tắc giao thông, ngập úng, các vấn đề đầu tư xã hội... là những cản trở, thách thức rất lớn của TP HCM. Do vậy, việc ban hành một Nghị quyết mới như các đại biểu nêu là hết sức cần thiết và cấp bách trong tình hình hiện nay để giúp cho thành phố có cơ sở phát triển mạnh mẽ hơn nữa, nhanh hơn nữa, bền vững hơn nữa trong giai đoạn tới đây, đóng góp lớn hơn cho cả vùng xung quanh cũng như là cho cả nước Về việc xây dựng các cơ chế chính sách, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT cho rằng đây là vấn đề quan trọng nhất như nhiều đại biểu nói. Cơ chế chính sách là phải cơ chế chính sách nào, có đủ mạnh không, có đi vào thực tế không, có hiệu quả không, nếu không thì lại giảm ý nghĩa của nghị quyết của Quốc hội đi Bộ trưởng Bộ KH-ĐT khẳng định tất cả các chính sách đều phải bám vào nguyên tắc và tất cả các chính sách mà các đại biểu nêu cũng đều xoay quanh 3 vấn đề: một là khơi thông và huy động nguồn lực; hai là phân cấp, phân quyền; ba là cho phép được thực hiện những quy trình, thủ tục rút gọn để thuận lợi và giảm thời gian. Xoay quanh 44 chính sách cũng chỉ tập trung vào 3 vấn đề như vậy "Quan trọng nhất là các chính sách mới, gồm 27 chính sách đã được cân nhắc rất kỹ lưỡng và chọn lọc, mới đầu là 53 chính sách nhưng sau đó thì quyết định chọn 44 chính sách. Chúng tôi đã trao đổi rất kỹ và thống nhất rất cao với TP HCM cũng như là các bộ, ngành liên quan" - Bộ trưởng Bộ KH-ĐT nói Theo Bộ trưởng Bộ KH-ĐT, đề xuất các chính sách là để tháo gỡ những điểm nghẽn về mặt thể chế, vừa phát huy được hết các tiềm năng, lợi thế của thành phố, vừa bảo đảm có trọng tâm, trọng điểm, có tính đột phá thuộc thẩm quyền của Quốc hội "Hôm nay, có rất nhiều đại biểu có các gợi ý mới, chúng tôi sẽ tiếp tục cùng thành phố và các bộ, ngành nghiên cứu tiếp thu, nhất là trong quá trình thực hiện, nếu có những vấn đề mới thiết thực và phù hợp hơn, mạnh hơn thì chúng tôi sẽ báo cáo với Quốc hội sau" - Bộ trưởng Bộ KH-ĐT nói Đáng chú ý, theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, trong quá trình thảo luận, có một số ý kiến cho rằng các chính sách của chúng ta quá nhiều, đang còn dàn trải, chưa tập trung hoặc chưa đủ mạnh. Ví dụ, có ý kiến cho rằng nếu TP HCM cần một nguồn lực thì sao không xây dựng một chính sách để cho thành phố phát hành trái phiếu quốc tế hay vay một khoản vay nào khoảng 20 tỉ, 30 tỉ USD để giải quyết toàn bộ vấn đề hạ tầng cốt lõi, quan trọng, chiến lược, đồng bộ cho thành phố thì "ra tấm", "ra món" "Chỉ cần một việc đấy rồi cho một cơ chế đặc thù để thực hiện làm sao cho đúng trọng tâm, trọng điểm và hiệu quả. Sau đó, thành phố bứt phá lên được, có quy mô, rồi đóng góp trở lại cho đất nước. Chúng ta hoàn toàn có khả năng trả lại khoản tiền đấy một cách bình thường, không ảnh hưởng đến các chỉ số. Đấy là việc chúng tôi cần quan tâm và sẽ nghiên cứu trong thời gian tới để làm sao đảm bảo một cách phù hợp" - Bộ trưởng Bộ KH-ĐT cho hay Về thời hạn của nghị quyết, có đại biểu Quốc hội nêu cần kéo dài hơn, làm sao trùng với cả thời kỳ quy hoạch cho đến 2030, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết đây là "một ý rất hay". Bộ sẽ cùng với TPHCM, Ủy ban Tài chính-Ngân sách sẽ nghiên cứu, nếu phù hợp và không ảnh hưởng gì đến các vấn đề liên quan khác thì sẽ báo cáo với các cấp có thẩm quyền, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội để xử lý và tiếp thu ý kiến này Về tổ chức thực hiện, theo Bộ trưởng KH-ĐT, hiện nay TP HCM đã xây dựng một chương trình và có kế hoạch để triển khai thực hiện ngay sau khi được Quốc hội thông qua Nghị quyết mới này. Chính phủ cam kết sẽ giám sát và đồng hành, hỗ trợ thành phố, các bộ, các ngành sẽ tham gia cùng với thành phố để làm sao đưa nghị quyết này vào cuộc sống, phát huy được cao nhất và mang lại hiệu quả lớn nhất cho thành phố
Saigon mời chuyên gia cùng thực hiện cơ chế đặc thù Hội nghị lần thứ 21 Ban chấp hành Đảng bộ TPHCM khóa XI diễn ra ngày 8-7 tập trung dự thảo báo cáo tình hình kinh tế – xã hội TPHCM 6 tháng đầu năm, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm 6 tháng cuối năm 2023; triển khai tổ chức thực hiện Nghị quyết 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM, trong đó thành phố sẽ mời chuyên gia cùng thực hiện cơ chế đặc thù Hội nghị lần thứ 21 Ban chấp hành Đảng bộ TPHCM khóa XI, nhiệm kỳ 2020-2025 diễn ra ngày 8-7 Cổng thông tin Thành ủy TPHCM đưa tin, tại Hội nghị lần thứ 21 Ban chấp hành Đảng bộ TPHCM khóa XI, nhiệm kỳ 2020-2025 diễn ra ngày 8-7, Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Nên đánh giá, việc Quốc hội thông qua Nghị quyết 98/2023/QH15 là cơ hội lớn để thành phố tháo gỡ các điểm nghẽn Đây cũng nhằm tạo bước chuyển biến đột phá để huy động các nguồn lực cho đầu tư phát triển, khai thác hiệu quả các tiềm năng lợi thế, vị trí chiến lược, thúc đẩy TPHCM phát triển nhanh, bền vững Bí thư Thành ủy lưu ý, Hội nghị Thành ủy lần thứ 19 tháng 11-2022 đã dự báo tình hình năm 2023 sẽ đối diện với nhiều khó khăn thách thức tác động trực tiếp từ bên ngoài và vướng mắc khó khăn từ bên trong Thách thức đó, tác động trực tiếp đến giai đoạn phục hồi và phát triển kinh tế của cả nước và TPHCM nói riêng. Thực tế, tình hình đã diễn ra gần đúng dự báo nhưng kết quả còn chưa sát, chúng ta không nghĩ quí 1, GRDP giảm sâu 0,7%, buộc phải tìm nguyên nhân và những giải pháp tháo gỡ cho quí 2 Hội nghị Thành ủy lần thứ 20, TPHCM đã kịp thời đề ra giải pháp cấp bách. Có 12 nhóm giải pháp với những quyết tâm và hành động quyết liệt, và quí 2 có chuyển biến đáng khích lệ. Tính chung 6 tháng đầu năm 2023, GRDP đạt 3,55% Hội nghị lần này, TPHCM tập trung cho dự thảo báo cáo tình hình kinh tế – xã hội TPHCM 6 tháng đầu năm, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm 6 tháng cuối năm 2023; triển khai tổ chức thực hiện Nghị quyết 98 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM TTXVN đưa tin, theo nghị quyết mới, TPHCM được thí điểm mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD) như một số nước phát triển: Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore đã áp dụng, trong đó dùng ngân sách địa phương triển khai dự án đầu tư công độc lập để bồi thường, hỗ trợ, tái định cư với các dự án đầu tư vùng phụ cận các nhà ga thuộc các tuyến đường sắt, nút giao thông dọc tuyến đường Vành đai 3. UBND thành phố được quyết định điều chỉnh mật độ xây dựng, chỉ tiêu hạ tầng kỹ thuật, xã hội với các dự án này Chính phủ đã đồng ý lập ban chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 98 của Quốc hội ở cấp trung ương. Tại TPHCM cũng có ban chỉ đạo để triển khai nghị quyết, dưới ban có các tổ thực thi với sự tham gia của các chuyên gia tư vấn bên ngoài, chuyên viên chuyên trách thuộc các sở ngành Tại hội nghị, Chủ tịch UBND thành phố Phan Văn Mãi cho biết, khi thực hiện mô hình TOD, cần xây dựng đề án học tập từ các nước, thiết kế khung pháp lý vì đây là phương thức mới đang nghiên cứu. Việc này không thể giao một sở hay tổ chức công tác liên sở vì mất nhiều thời gian và cần kiến thức chuyên môn sâu Do đó, TPHCM sẽ huy động nguồn lực bên ngoài, các chuyên gia am hiểu sâu về các lĩnh vực liên quan tham gia. Điều này không chỉ giúp giảm tải công việc của sở, ngành mà còn chuyên nghiệp, hiệu quả hơn Chủ tịch UBND thành phố thông tin, TPHCM sẽ rà soát, điều chỉnh việc bố trí cán bộ để phù hợp với các phần việc khi triển khai nghị quyết đặc thù. Theo đó, thành phố có thể thành lập các tổ chức dưới hình thức đơn vị sự nghiệp tự chủ như ban quản lý các công trình trọng điểm, dự án thí điểm… Trước đó, tại buổi làm việc với Thường trực Chính phủ, TPHCM đã đề xuất thành lập Ban chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 98, dự trù trưởng ban chỉ đạo là người đứng đầu thành phố. Tuy nhiên, các điều khoản của nghị quyết khi phát sinh tình huống cần có hướng dẫn, phân cấp, trao đổi với các cơ quan trung ương. Sau khi thống nhất, Thủ tướng đã đồng ý làm trưởng ban chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 98 Thủ tướng cũng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp Văn phòng Chính phủ và TPHCM rà soát những nội dung cần phải ban hành nghị định thì tham mưu Chính phủ ban hành theo trình tự, thủ tục rút gọn, đi đôi với phân công bộ, ngành chủ trì và các Phó thủ tướng phụ trách lĩnh vực trực tiếp chỉ đạo. Các bộ, ngành cũng khẩn trương ban hành thông tư, văn bản hướng dẫn trong thẩm quyền với thủ tục rút gọn. Các nhiệm vụ trên phấn đấu hoàn thành trong tháng này, chậm nhất là ngày 15-8
Sandbox cho Sài Gòn Nhiều khả năng Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM sẽ được Quốc hội thảo luận và thông qua tại kỳ họp vào tháng 5-2023. Một nghị quyết mới thay thế cho Nghị quyết 54/2017/QH14 là rất cấp thiết vào lúc này, và quan trọng hơn, đây phải thực sự là “sandbox” cho thành phố Mới đây, Chính phủ ban hành Nghị quyết 38/NQ-CP, thống nhất thông qua Đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM. Bộ trưởng Bộ Tư pháp sẽ thay mặt Chính phủ ký tờ trình báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội bổ sung đề nghị xây dựng nghị quyết này vào Chương trình xây dựng Luật, Pháp lệnh năm 2023 theo trình tự, thủ tục rút gọn tại một kỳ họp Quốc hội. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ chủ trì, phối hợp với UBND TPHCM và các bộ, cơ quan liên quan hoàn thiện hồ sơ dự thảo nghị quyết Trình Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM vào kỳ họp tháng 5 tới theo trình tự, thủ tục rút gọn là một đề xuất xác đáng của Chính phủ bởi ít nhất ba lý do Trước hết, việc này nhằm thể chế hóa Nghị quyết 31-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển TPHCM đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Quan điểm của Bộ Chính trị là tập trung ưu tiên hoàn thiện thể chế, chính sách, điều kiện thuận lợi để tạo bước chuyển có tính đột phá trong huy động sức mạnh tổng hợp, khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế, vị trí chiến lược, thúc đẩy TPHCM phát triển nhanh, bền vững. Thành phố phải tiếp tục giữ vững vai trò là trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục – đào tạo, khoa học – công nghệ, có vị trí chính trị quan trọng của cả nước và phải sớm trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ, văn hóa, giáo dục – đào tạo, khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo của khu vực Đông Nam Á và châu Á, có năng lực cạnh tranh toàn cầu Theo đó, Bộ Chính trị yêu cầu Ban cán sự đảng Chính phủ hoàn chỉnh Đề án ban hành nghị quyết mới về thí điểm cơ chế, chính sách vượt trội phát triển TPHCM trình Quốc hội; Đảng đoàn Quốc hội lãnh đạo ban hành nghị quyết của Quốc hội thay thế Nghị quyết 54/2017/QH14 để cho phép thí điểm cơ chế, chính sách vượt trội phát triển TPHCM Nhưng điều quan trọng hơn mà thực tiễn đã chỉ ra, đó là Nghị quyết mới phải trao cho thành phố những chính sách thực sự đặc thù, thực sự đột phá và một cơ chế thử nghiệm độc lập với môi trường thể chế ở bên ngoài (sandbox) Thứ hai, thời gian năm năm triển khai Nghị quyết 54/2017/QH14 dù chưa đủ để đánh giá toàn diện về hiệu quả các chính sách mang lại song điều dễ nhận thấy là TPHCM ngày càng đối diện với nhiều thách thức mới. Một mặt, đà tăng trưởng chậm lại, nhiều động lực giảm sút Giai đoạn 1996-2010 tăng trưởng bình quân 10,2%/năm; đến giai đoạn 2011-2025 giảm xuống còn 7,22%/năm; giai đoạn 2016-2020 chỉ còn 6,41%/năm. Mặt khác, chất lượng tăng trưởng kinh tế không đạt mục tiêu đề ra, hạn chế trong việc ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, khó khăn trong việc tiến lên nấc cao hơn của chuỗi giá trị và xác lập cơ cấu kinh tế hiện đại Sự vượt trội của TPHCM so với cả nước ở một số mặt đã chậm lại, hệ thống giao thông, hạ tầng chưa có bước đột phá, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển và phục vụ đời sống nhân dân Tất cả những tác động bất lợi đến sự phát triển của TPHCM nói chung cũng ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện Nghị quyết 54/2017/QH14 nói riêng. Báo cáo của Chính phủ tổng kết thực hiện Nghị quyết 54/2017/QH14 trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 10-2022 cho biết nhìn tổng thể, nhiều nội dung triển khai còn chậm so với kế hoạch Một số cơ chế tuy đã được thực hiện, nhưng hiệu quả còn thấp, như chính sách thu hút nhà khoa học, chuyên gia và người có tài năng đặc biệt chưa áp dụng được nhiều. Cơ chế tài chính đặc thù nhằm giúp thành phố có điều kiện huy động thêm nguồn lực, mục tiêu hàng năm huy động thêm 40.000 đến 50.000 tỉ đồng nhưng trong cả giai đoạn 2018-2022 mới chỉ được 17.800 tỉ đồng Các nguồn có tiềm năng, có số thu lớn chưa được triển khai thực hiện, như cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước; thu khai thác tài sản và từ đất đai… Vì thế thành phố thiếu nguồn lực tài chính trầm trọng để phát triển hạ tầng kinh tế kỹ thuật và xã hội Thứ ba, có nhiều vấn đề đặt ra trong thực tiễn cần được thể chế hóa thành các cơ chế, chính sách mới. Ví dụ, sau hơn một năm thực hiện chính quyền đô thị, TPHCM đã xác định được các cơ chế, chính sách cần được thể chế hóa để tạo nền tảng cho sự phát triển của thành phố Thủ Đức trực thuộc cũng như nhận thấy một số bất cập cần được Quốc hội điều chỉnh. Hoặc với khung thể chế hiện tại, việc xây dựng Đề án phát triển Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam tại thành phố chưa khả thi Một vấn đề nữa là thành phố có nhu cầu rất lớn trong việc có hành lang cơ chế để thu hút nguồn lực tư nhân vào phát triển kinh tế, đặc biệt trong phát triển hạ tầng, chỉnh trang đô thị, văn hóa, thể thao và các cơ chế để lựa chọn nhà đầu tư Đồng thời, thành phố cũng có khả năng, có nguồn lực để thực hiện một số chức năng, nhiệm vụ của các bộ, ngành trung ương, chủ yếu là thủ tục hành chính, để phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn Không có chính sách đột phá thì rất khó đòi hỏi sự phát triển đột phá! Với ba lý do nêu trên và thời hạn áp dụng Nghị quyết 54/2017/QH14 cũng chỉ kéo dài đến hết năm 2023, rõ ràng là cần thiết phải có ngay, có sớm một nghị quyết mới cho TPHCM, vừa để tránh sự đứt gãy cơ sở pháp lý, vừa tạo điều kiện cho thành phố khơi thông nguồn lực và phát triển mạnh mẽ trở lại Nhưng điều quan trọng hơn mà thực tiễn đã chỉ ra, đó là nghị quyết mới phải trao cho thành phố những chính sách thực sự đặc thù, thực sự đột phá và một cơ chế thử nghiệm độc lập với môi trường thể chế ở bên ngoài (sandbox) Nhìn lại năm năm triển khai Nghị quyết 54/2017/QH14, kết quả chưa được như mong đợi vì nhiều nguyên nhân. Một phần, trong năm năm thực hiện thì thành phố dành năm đầu tiên xây dựng kế hoạch và công tác chuẩn bị, hai năm tiếp theo thành phố chịu tác động nghiêm trọng bởi dịch Covid-19 nên không có nhiều thời gian để phát huy toàn diện các cơ chế, chính sách của nghị quyết Bên cạnh đó, các cơ chế, chính sách thí điểm cơ bản là những nội dung mới, phức tạp, cần nghiên cứu kỹ trước khi quyết định. Trong bối cảnh như vậy, tinh thần năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, ý thức trách nhiệm của một số cấp ủy, chính quyền… chưa cao và một số ban, bộ, ngành trung ương chưa thật sự quan tâm, hỗ trợ kịp thời – như đã được chỉ ra trong Nghị quyết 31-NQ/TW của Bộ Chính trị Đặc biệt, một nguyên nhân mang tính quyết định là các cơ chế đặc thù cho thành phố chưa có gì vượt trội, đột phá. Tất cả chỉ ở mức “vừa phải”. Ví dụ, thành phố quản lý hàng trăm lĩnh vực nhưng chỉ có cơ chế, chính sách đặc thù trong bốn lĩnh vực (quản lý đất đai; quản lý đầu tư; quản lý tài chính – ngân sách nhà nước; cơ chế ủy quyền và thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức) Trong mỗi lĩnh vực đó phạm vi của cơ chế đặc thù cũng rất nhỏ hẹp và bị bó chặt trong các lĩnh vực có liên quan. Ví dụ, về quản lý đất đai thì cơ chế duy nhất là HĐND thành phố được quyền chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa từ 10 héc ta trở lên; nhưng vẫn phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và trình tự, thủ tục thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai Không có chính sách đột phá thì rất khó đòi hỏi sự phát triển đột phá! Điều này đã được ghi nhận trong Nghị quyết 31-NQ/TW của Bộ Chính trị! Theo đó, Bộ Chính trị yêu cầu “sớm ban hành chính sách, pháp luật vượt trội, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho TPHCM khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh, huy động mọi nguồn lực đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững” “Phải có sandbox cho chính quyền. Chính quyền phải tự đặt ra sandbox này. Điều tôi mong mỏi nhất là TPHCM tiếp tục đi đầu về cải cách, dám nghĩ, dám làm như những gì thành phố đã làm những năm 1990-2000”, TS. Võ Trí Thành, nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương nói tại một cuộc hội thảo tổ chức năm ngoái Trong bài viết gần đây, TS. Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cũng đề xuất Nghị quyết mới của Quốc hội nên là một khuôn khổ pháp lý cho phép TPHCM chủ động tiến hành thí điểm khi cần thiết để tạo ra sự phát triển đột phá. Ông gọi đây là “quy chế thí điểm” – tựa như sandbox Theo đó, khi cơ chế, chính sách hiện hành tỏ ra bất hợp lý và cản trở phát triển, thành phố có thể kích hoạt quy chế thí điểm để thực thi chính sách mà không nhất thiết phải xin phép Trung ương cho từng trường hợp thí điểm cụ thể TS. Nguyễn Sĩ Dũng cũng nhắc lại rằng, TPHCM thật sự đã là một “sandbox” cho những cải cách mang tính đột phá theo cơ chế thị trường trong thời kỳ bao cấp. Nhờ dũng cảm “phá rào”, thành phố đã vượt qua được khủng hoảng và cho cả nước những kinh nghiệm quý báu để tiến hành đổi mới Giờ đây, nếu có quy chế thí điểm, thành phố một lần nữa có thể trở thành “phòng thí nghiệm thể chế” cho những thử nghiệm quan trọng của đất nước để có bước phát triển đột phá Nghị quyết mới có gì mới ? So với Nghị quyết 54/2017/QH14, dự thảo lần 2 Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM có phạm vi áp dụng rộng hơn, gồm sáu lĩnh vực (thay vì bốn lĩnh vực như trước đó) Cụ thể, TPHCM sẽ được áp dụng một số cơ chế, chính sách thí điểm về quản lý đầu tư; tài chính, ngân sách nhà nước; quản lý đô thị và tài nguyên môi trường; ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược vào thành phố; quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; tổ chức bộ máy của chính quyền thành phố và thành phố Thủ Đức. Bên cạnh đó, phạm vi của cơ chế đặc thù cũng mở rộng hơn so với trước Một số chính sách mới đáng chú ý là, về quản lý đầu tư, dự thảo cho phép thành phố tách dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng ra khỏi dự án đầu tư công; thí điểm mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông; tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất Thành phố cũng được áp dụng đầu tư theo phương thức PPP với các dự án đầu tư trong lĩnh vực thể thao, công nghiệp văn hóa, bảo tàng, di tích và di sản văn hóa với quy mô tổng mức đầu tư tối thiểu không thấp hơn 100 tỉ đồng; được áp dụng hợp đồng BOT với dự án Đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng quốc lộ 13 từ ngã tư Bình Phước đến chân cầu Bình Triệu và dự án Đường trên cao số 5; được thực hiện dự án đầu tư thuộc lĩnh vực giao thông theo phương thức xây dựng – chuyển giao (hợp đồng BT) Về tài chính ngân sách, thành phố quyết định áp dụng tăng mức thuế suất thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đối với đất ở (không quá 5 lần mức thu hiện hành) và tăng mức thuế suất thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động chuyển nhượng nhà đất thứ hai trở lên (không quá 2 lần mức hiện hành); được vay thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, vay từ các tổ chức tài chính trong nước, các tổ chức khác trong nước và từ nguồn vay nước ngoài, trong nước của Chính phủ về cho thành phố vay lại với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách thành phố được hưởng theo phân cấp (Nghị quyết 54/2017/QH14 là 90%) Danh mục ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược gồm a) Đầu tư xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D); đầu tư nghiên cứu và hỗ trợ chuyển giao công nghệ cao trong lĩnh vực công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ tự động hóa, công nghệ vật liệu mới, năng lượng sạch có quy mô vốn đầu tư từ 3.000 tỉ đồng trở lên b) Đầu tư dự án trong lĩnh vực công nghiệp mạch tích hợp bán dẫn, công nghệ thiết kế, chế tạo linh kiện, vi mạch điện tử tích hợp (IC), điện tử linh hoạt (PE), chip, pin công nghệ mới, vật liệu mới, công nghiệp năng lượng sạch có quy mô vốn đầu tư từ 30.000 tỉ đồng trở lên Nhà đầu tư chiến lược được hưởng ưu đãi, hỗ trợ như sau a) Áp dụng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 5% trong thời gian 37 năm, miễn thuế 6 năm, giảm 50% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp trong 13 năm tiếp theo b) Miễn tiền thuê đất, thuê mặt nước 22 năm và giảm 75% tiền thuê đất, thuê mặt nước cho thời gian còn lại; miễn tiền thuê đất trong suốt thời gian thuê đối với dự án đầu tư thực hiện trong khu công nghệ thông tin tập trung, khu công nghệ cao c) Được hỗ trợ một phần chi phí của dự án đầu tư từ nguồn chi thường xuyên của ngân sách thành phố Về tổ chức bộ máy, thành phố được thành lập Sở An toàn thực phẩm; giao một số chức năng nhiệm vụ thuộc thẩm quyền cho thành phố Thủ Đức; HĐND thành phố quyết định tổ chức bộ máy, vị trí việc làm, số lượng và chức năng, nhiệm vụ các phòng ban chuyên môn trực thuộc thành phố Thủ Đức, cơ cấu số lượng cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách tại các phường…
Nghiên cứu mỗi sở có một phó giám đốc phụ trách khoa học công nghệ Đó là ý kiến của ông Phan Văn Mãi - chủ tịch UBND TP.HCM - tại hội nghị sơ kết giữa nhiệm kỳ thực hiện nghị quyết Đại hội Đảng bộ Sở Khoa học và Công nghệ chiều 20-7 Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi chia sẻ tại Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM Theo ông Phan Văn Mãi, những đổi mới sáng tạo trong khu vực công hiện cần những quyết định đột phá, không dừng lại ở những quy trình, quy chế Từ nghị quyết 98 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi giao Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM nghiên cứu để đề xuất mỗi tổ chức, cơ quan phải có người phụ trách về khoa học công nghệ Mỗi sở sẽ có một phó giám đốc về khoa học công nghệ, mỗi quận huyện có một phó chủ tịch phụ trách về khoa học công nghệ "Nghe có vẻ nghịch lý trong giai đoạn hiện nay khi người ta giảm biên chế, giảm chức danh cấp phó thì chúng ta lại có những đề xuất phát sinh. Nhưng nếu chúng ta luận chứng được sự xuất hiện, sự tồn tại của những vị trí này nó sẽ đóng góp cho sự phát triển thì chúng ta sẽ mở ra một hướng đi mới" - ông Mãi nói Cần đầu tư đổi mới sáng tạo khu vực công mạnh mẽ hơn Các diễn giả chia sẻ tại sự kiện sáng 20-7 Cùng ngày 20-7 tại TP.HCM, Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức sự kiện "Thúc đẩy đổi mới sáng tạo mở giải quyết thách thức chuyển đổi số: Trao quyền cho tương lai số Việt Nam" Ông Andrew Khaw - giám đốc khu vực châu Á của Samsung - nhận định trong xu hướng đổi mới sáng tạo, khu vực công ở nhiều quốc gia ghi nhận tốc độ chuyển đổi số chậm hơn khu vực tư nhân. Điều này sẽ tạo hạn chế cho sự phát triển đổi mới sáng tạo ở quốc gia đó Ông Andrew Khaw cho rằng Việt Nam cần đầu tư vào đổi mới sáng tạo khu vực công mạnh mẽ hơn để khu vực công tham gia sâu hơn vào thúc đẩy và dẫn dắt hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Ông Andrew Khaw lấy ví dụ Chính phủ Singapore luôn có những chương trình mở để thu hút nhiều start-up trong và ngoài nước tham gia vào đổi mới sáng tạo ở nước này Chính phủ Singapore luôn có những chính sách được cập nhật nhanh chóng theo để hướng dẫn và định hướng thị trường. Singapore cũng có những chương trình mới để thu hút các nguồn lực đầu tư vào AI và các ứng dụng trí tuệ nhân tạo được đưa vào thực tế cuộc sống Bà Vân Anh nêu góc nhìn từ hệ sinh thái đổi mới sáng tạo ở Phần Lan Tương tự, bà Lê Vân Anh - Thương vụ Đại sứ quán Phần Lan, Bộ Kinh tế và Lao động Phần Lan - nêu góc nhìn Chính phủ Phần Lan luôn xây dựng một môi trường để các thành phần trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo có thể tìm thấy nhau Điển hình, các doanh nghiệp có thể tận dụng "chất xám" từ các trường đại học, cơ sở vật chất từ các viện nghiên cứu. Các trường, viện lại thông qua doanh nghiệp để thử nghiệm, thương mại hóa các nghiên cứu, tiếp cận thị trường. Đứng giữa quá trình là chính phủ, không chỉ tạo ra hành lang pháp lý mà còn triển khai nhiều hoạt động để kết nối Thường niên, Chính phủ Phần Lan luôn tạo ra những chương trình thu hút các chuyên gia, nhà khoa học quốc tế đến "hiến kế", trao đổi các ý tưởng mới và thúc đẩy thêm tâm thế đổi mới sáng tạo trong nước "Một trong những dẫn dắt quan trọng nhất của Chính phủ là xây dựng một hệ sinh thái mở là mở về dữ liệu. Cơ sở dữ liệu mở tạo nền tảng cho các nghiên cứu và phát triển mới trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo" - bà Vân Anh nói
Tập đoàn Tín Thành Theo thông tin từ Tập đoàn Tín Thành, doanh nghiệp này cùng Acuity Funding vừa tổ chức lễ ký kết chấp thuận tài trợ vốn với tổng cộng lên đến 6,4 tỉ USD Trong đó, khoảng 1 tỷ USD sẽ được dùng để phát triển 4 nhà máy điện sinh khối và hàng nghìn hecta trồng cao lương tại miền Trung và miền Nam Việt Nam Khoảng 1,7 tỷ USD để xây dựng nhà máy đắp lốp và dịch vụ xe tải tại bang Nam Carolina (Mỹ) nhằm phục vụ hơn 1 triệu xe tải ở Mỹ với mục tiêu giảm lượng khí thải, tiết kiệm chi phí và chuyển đổi sử dụng năng lượng xanh. Với dự án này, Tín Thành Group đã được cấp đất và được sự ủng hộ từ bang Nam Carolina với những ưu đãi rất lớn lên tới hơn 500 triệu USD Ngoài ra, khoảng 3,7 tỷ USD tài trợ để xây dựng cơ sở sản xuất Hydrogen xanh ở Nam Carolina. Dự án này đang được Tín Thành Group hợp tác với Air Products – một tập đoàn trị giá 67 tỷ USD trên NYSE, để phát triển. Sản phẩm đầu ra sẽ mang lại một sự thay đổi lớn cho ngành công nghiệp ô tô và đặc biệt là các nhà máy nhiệt điện than đã lỗi thời gây ô nhiễm. Tín Thành Group đã nhận được chấp thuận cấp đất và ưu đãi đầu tư từ bang Nam Carolina Lễ ký kết giữa Tín Thành Group và Acuity Funding Phát biểu tại lễ ký kết, ông Trần Đình Quyền - Chủ tịch HĐQT Tín Thành Group cho biết các dự án trên của doanh nghiệp đã được các cấp chính quyền Việt Nam và Mỹ phê duyệt và ủng hộ cùng nhiều bằng phát minh sáng chế đã được đăng ký. Mô hình và công nghệ của các dự án mang tính thiết thực cao để có thể áp dụng trên quy mô toàn cầu “Hoạt động kinh doanh từ các dự án sẽ nâng giao dịch thương mại hàng năm giữa Việt Nam và Mỹ lên hàng trăm tỷ USD và mang lại rất nhiều lợi ích song phương trong việc trao đổi công nghệ, nguồn vốn và lao động để tham gia vào quá trình phát triển các dự án tại hai nước và mở rộng ra trên toàn thế giới”, ông Quyền nói Theo Tín Thành Group, tổ chức sắp xếp và quản lý vốn Acuity Funding hoạt động như một ngân hàng đầu tư toàn cầu, được ủy thác bởi các quỹ hưu trí, quỹ đầu tư, quỹ phòng hộ, tổ chức bảo hiểm tại Anh, Mỹ và Australia. Tổ chức này có hơn 30 năm hoạt động và là tổ chức thu xếp vốn lớn nhất châu Á Thái Bình Dương với các dự án trên 20 nước. Acuity Funding là thành viên không kiểm soát của Hiệp hội Viễn thông liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT) và có năng lực thu xếp và quản lý hàng trăm tỷ USD cho các dự án quy mô lớn Đây cũng là một doanh nghiệp tiên phong dẫn dắt các nguồn đầu tư và xuất khẩu các dịch vụ từ Australia. Acuity Funding cũng sẽ giới thiệu công nghệ Hydrogen từ Australia vào giao dịch “Đây không phải là một lễ ký kết biên bản ghi nhớ mà là một Hợp đồng xác nhận cung cấp nguồn vốn có tính pháp lý để thực thi. Sau lễ ký kết, nguồn vốn được đảm bảo sẽ sẵn sàng để phân phối và quản lý thực hiện các kế hoạch kinh doanh theo từng giai đoạn, bắt đầu giải ngân từ các dự án tại Mỹ trong năm 2023 ”, Chủ tịch Tín Thành Group nhấn mạnh Dự án Nhà máy Điện sinh khối Núi Tô 2 của Tín Thành Group tại An Giang Tín Thành Group được thành lập năm 2009, tiền thân là Công ty TNHH Điện Hơi Công nghiệp Tín Thành. Tín Thành hoạt động hơn 25 năm trong lĩnh vực môi trường, nhiên liệu, năng lượng và nông nghiệp công nghệ cao. Hiện Tín Thành đang cung cấp năng lượng từ nhiên liệu tái tạo (chủ yếu từ Biomass) cho hơn 33 nhà máy công nghiệp lớn có uy tín tại Việt Nam và Hoa Kỳ Tháng 3/2023, Tín Thành Group và King Coffee - do bà Lê Hoàng Diệp Thảo sáng lập và làm Tổng giám đốc, đã thiết lập mối quan hệ đối tác chiến lược trong lĩnh vực sản xuất và thương mại tại Mỹ. Dự án hợp tác đầu tiên giữa hai Tập đoàn là xây dựng nhà máy đắp lốp và tái chế lốp xe tại tiểu bang Nam Carolina
Mở đường ven sông Sài Gòn từ trung tâm TP.HCM lên tận Tây Ninh Theo Sở Giao thông - Vận tải TP. HCM, thành phố phải có đường ven sông Sài Gòn đến tận Củ Chi và Tây Ninh để kết nối vùng Đông Nam Bộ. Và những dự án thành phần đầu tiên ở trung tâm TP.HCM đã được khởi động Cơ hội tăng giá BĐS theo tuyến đường ven sông Sài Gòn Tuyến đường tỷ USD trung tâm TP.HCM Sở Giao thông - Vận tải TP. HCM mới đây đề xuất UBND TP. HCM dự án xây mới đường ven sông Sài Gòn đoạn từ cầu Ba Son đến cầu Bình Triệu dài gần 4km. Tổng vốn khoảng 3.380 tỷ đồng, triển khai giai đoạn 2024 - 2030 nhằm kết nối đồng bộ các khu đô thị mới ven sông Sài Gòn từ Quận 1 - Quận Bình Thạnh Dự án chia làm 2 đoạn, trong đó đoạn từ cầu Ba Son đến ranh Tân Cảng dài gần 1,95km sẽ đầu tư rộng 31 - 35m. Đoạn từ cầu Sài Gòn đến Thanh Đa dài 1,98km dự kiến rộng 20 - 50m Sở Giao thông Vận tải đề xuất đầu tư dự án theo hình thức BT (xây dựng - chuyển giao) trả chậm bằng ngân sách theo theo cơ chế đặc thù. Theo đó, nhà đầu tư huy động vốn làm dự án và TP. HCM sẽ thanh toán trong khoảng thời gian 5 - 10 năm Cụ thể, nhà đầu tư sẽ bỏ ra 2.660 tỷ đồng xây dựng, còn ngân sách TP. HCM chi khoảng 720 tỷ đồng bồi thường giải phóng mặt bằng Tuyến đường mới này sẽ là trục giao thông xuyên suốt kết nối các Quận 7, 4, huyện Nhà Bè với các quận, thành phố khu vực Đông Bắc TP. HCM Thực tế, hiện tại, đường ven sông từ cầu Sài Gòn đến cầu Thủ Thiêm (quận Bình Thạnh) đã được các chủ đầu tư dự án trong khu vực đầu tư. Tuy nhiên, đây mới chỉ là tuyến đường nội bộ, chưa thông suốt, liên tục từ cầu Sài Gòn đến đường Tôn Đức Thắng. Mặt cắt ngang đường giữa các dự án không có sự đồng nhất, nơi rộng nơi hẹp Vì thế, theo Sở Giao thông - Vận tải, trước mắt cần kết nối giao thông đồng bộ, đảm bảo an toàn các đoạn đường ven sông của các dự án hiện hữu Đoạn sông Sài Gòn, từ cầu Ba Son đến cầu Sài Gòn đi qua hàng loạt dự án, khu đô thị có giá khá cao ở TP. HCM. Giá đất ở khu vực này hiện đã lên đến cả tỷ đồng/m2, còn gía căn hộ luôn ở mức cao nhất thị trường. Và sẽ không sai khi gọi đây là 'tuyến đường tỷ USD' giữa trung tâm TP.HCM Đường ven sông Sài Gòn đến Tây Ninh Tại dự thảo đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP. HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến 2060, đơn vị tư vấn đã đề xuất bổ sung đường ven sông Sài Gòn kết nối từ cầu Cần Giờ đến Củ Chi Đồng quan điểm, Sở Giao thông Vận tải TP. HCM cũng cho rằng, thành phố là phải có đường ven sông Sài Gòn đến tận Củ Chi và Tây Ninh để kết nối vùng Đông Nam Bộ Theo đó, đường ven sông Sài Gòn sẽ tạo trục giao thông mới dọc hành lang Bắc - Nam thành phố, kết nối giao thông khu vực quận 12, huyện Hóc Môn, Củ Chi với trung tâm TP. HCM Tuyến đường này cũng kết nối các tuyến Vành đai 2, 3, 4 và các tuyến cao tốc, giúp giảm áp lực cho giao thông đường bộ Đồng thời, Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP. HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 cho thấy tương lai TP. HCM sẽ có hàng chục công viên ven bờ sông Sài Gòn TP.HCM kỳ vọng, tuyến đường ven sông cũng mở ra hướng mới để phát triển đô thị, thương mại, dịch vụ... phát triển kinh tế ven sông Đăc biệt, việc khai thác các quỹ đất dọc sông Sài Gòn cũng giúp tạo nguồn thu lớn cho ngân sách các địa phương phục vụ tái đầu tư, phát triển
Khu công nghiệp ven biển là động lực mới của nền kinh tế Thu hút 254 dự án đầu tư nước ngoài với tổng đăng ký là 42 tỷ USD và 1.079 dự án đầu tư trong nước, khu công nghiệp ven biển được định hướng là một động lực tăng trưởng mới của nền kinh tế với tầm nhìn đến năm 2030 đóng góp 10% vào GDP Mảnh đất lành của các nhà đầu tư Chính phủ có tầm nhìn các ngành kinh tế thuần biển sẽ đóng góp khoảng 10% GDP cả nước và kinh tế của 28 tỉnh, thành phố ven biển ước tính đạt 65-70% GDP cả nước vào năm 2030. Để hiện thực hóa mục tiêu này, Chính phủ đã thành lập 19 khu kinh tế ven biển, trong đó có 18 khu đi vào hoạt động. Các khu kinh tế này thu hút 254 dự án đầu tư nước ngoài với tổng đăng ký là 42 tỷ USD và 1.079 dự án đầu tư trong nước Chính trọng tâm phát triển này đã làm nở rộ các khu công nghiệp ven biển trong thời gian qua. Đơn cử như Khu kinh tế Đình Vũ – Hải Phòng đến nay thu hút gần 11 tỷ USD, chiếm đến 2/3 tổng đầu tư FDI vào Hải Phòng với các nhà đầu tư có tên tuổi như LD, Bridgestone, Nipro Pharma, Kyocera, Fuji Xerox, Regina Miracle… Hay Khu kinh tế Nghi Sơn (Thanh Hóa) thuộc vùng biển và ven biển Bắc Trung Bộ, duyên hải Trung Bộ đã thu hút gần 14 tỷ USD đầu tư, là nơi tập trung các dự án lớn như Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn, Nhà máy nhiệt điện Nghi Sơn… Khu kinh tế mở Chu Lai (Quảng Nam) cũng là một điểm sáng về khu kinh tế biển đa ngành, đa lĩnh vực. Khu công nghiệp ven biển đã trở thành miền đất lành cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước Nhà xưởng của BW Industrial tại KCN Đình Vũ sử dụng tôn mạ AM ma trận bốn lớp để giữ độ bền theo thời gian Sự bùng nổ trong tương lai Các khu công nghiệp xây dựng bên cạnh cảng biển đã và đang trở thành xu hướng tất yếu do tận dụng được tiềm lực sẵn có về đường bờ biển dài của Việt Nam, giúp vận chuyển số lượng lớn hàng hóa trên quãng đường dài với chi phí thấp. Đây cũng được đánh giá là bệ phóng tăng trưởng của ngành dịch vụ hậu cần cảng biển và logistics Trong số 18 khu kinh tế ven biển, đến nay đã có đến 37 khu công nghiệp được hình thành, thu hút các lĩnh vực sản xuất công nghiệp quan trọng, có quy mô lớn như lọc hóa dầu, liên hợp gang thép, cơ khí công nghiệp nặng, sản xuất động cơ ô tô, sản xuất điện.... Theo các chuyên gia đánh giá, khu công nghiệp tích hợp đầy đủ logistics, nhà kho, bến cảng như các khu công nghiệp ven biển sẽ là một trong các xu thế tương lai của khu công nghiệp. Ở các thị trường như Trung Quốc, Thái Lan, cũng hiện rõ xu thế đầu tư này, và Việt Nam chắc chắn sẽ không nằm ngoài xu thế đó Để chuẩn bị cho sự bùng nổ của nhà xưởng ven biển trong tương lai, một trong các điều nhà đầu tư cần quan tâm khi đặt nhà máy tại các khu công nghiệp ven biển không chỉ là tìm hiểu về các vấn đề pháp lý mà còn là các vấn đề liên quan đến xây dựng nhà xưởng, đặc biệt là với môi trường dễ bị ăn mòn như môi trường ven biển. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mọi mặt, nhà đầu tư chắc chắn sẽ tận dụng được đầy đủ lợi thế của các khu công nghiệp ven biển để phát triển
