21 bài học cho thế kỷ 21

Thảo luận trong 'MEDIBOX GROUP' bắt đầu bởi PhucDuc.vn, 4/2/19.

  1. PhucDuc.vn

    PhucDuc.vn Administrator Thành viên BQT

    21 bài học cho thế kỷ 21

    [​IMG]


    Dưới đây là bài bình luận của Bill Gates, nhà đồng sáng lập công ty Microsoft và đồng Chủ tịch Quỹ Bill & Melinda Gates, về cuốn sách mới nhất của tác giả Yuval Noah Harari, 21 Lessons for the 21st Century (Tạm dịch 21 bài học cho thế kỷ 21)


    Con người luôn lo lắng. Đây không hẳn là việc tồi tệ. Nếu một chú gấu đang rình rập bạn, bạn sẽ lo lắng liệu mình có thể sống sót nổi không. Cuộc sống hiện đại ẩn chứa quá nhiều mối lo ngại khiến chúng ta không thể yên giấc như khủng bố, biến đổi khí hậu, sự nổi lên của trí tuệ nhân tạo, những thủ đoạn tinh vi nhằm lấy cắp thông tin cá nhân, thậm chí là sự suy giảm đáng kể trong các hợp tác quốc tế

    Với cuốn sách mới đầy hấp dẫn mang nhan đề “21 Lessons for the 21stCentury”, nhà sử học Yuval Noah Harari đã đưa ra giải pháp nhằm đương đầu với những nỗi sợ hãi đó. Nếu như các cuốn sách bán chạy trước đó của Yuval Noah Harari như “Sapiens” và “Homo Deus” lần lượt đề cập đến quá khứ và tương lai thì tác phẩm mới nhất này của ông lại bàn về thực tại. Theo ông, bí quyết để chấm dứt nỗi sợ hãi đang bủa vây chúng ta là hãy ngừng lo lắng. Như ông viết trong phần mở đầu như sau: “Cho đến nay, đâu là những thách thức lớn nhất và những thay đổi quan trọng nhất ? Chúng ta nên chú ý vào điều gì ? Chúng ta nên dạy trẻ em điều gì ?”

    Mọi người đều thừa nhận đây là những câu hỏi lớn và cuốn sách của Yuval Noah Harari đã bao quát hết các vấn đề đó. Cuốn sách có chương đề cập đến chiến tranh, chủ nghĩa dân tộc, tôn giáo, nhập cư, giáo dục và 15 vấn đề trọng yếu khác. Nhưng tiêu đề của nó lại gây ra sự nhầm lẫn. Mặc dù bạn sẽ tìm được một vài bài học cụ thể nằm rải rác trong cuốn sách nhưng Harari hầu như lại cố ý chống lại những cách trình bày nội dung theo kiểu tiện dụng. Ông tập trung nhiều hơn đến việc thảo luận và trình bày quan điểm từ góc độ lịch sử và triết học

    Chẳng hạn như, ông tiến hành một thí nghiệm thông minh để nhấn mạnh khả năng đi xa của con người trong việc tạo ra nền văn minh mang tính toàn cầu hoá. Ông nói, bạn hãy tưởng tượng đến những nỗ lực tổ chức một Thế vận hội Olympic vào năm 1016. Đây gần như là điều không thể. Người châu Á, châu Phi và châu Âu không biết người Mỹ đang tồn tại. Thậm chí chẳng quốc gia nào có quốc kỳ hay quốc ca để thể hiện lòng tự tôn dân tộc khi giành chiến thắng trên các đấu trường quốc tế

    Vấn đề là cuộc cạnh tranh giữa các quốc gia hiện nay – dù ở các môn thể thao hay trên sàn giao dịch – “thực sự đang đại diện cho một thoả thuận toàn cầu đáng kinh ngạc”. Và thoả thuận toàn cầu đó khiến cho việc đấu tranh hay hợp tác đều dễ dàng hơn. Chúng ta hãy luôn ghi nhớ trong tâm trí rằng, trong thời gian tới, bạn phải đương đầu với việc liệu bạn có thể giải quyết một vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu hay không. Cuộc cạnh tranh toàn cầu của chúng ta đã có những bước thụt lùi trong hai năm qua nhưng trước đó, chúng ta đã tiến lên phía trước hàng ngàn bước

    Vậy tại sao thế giới lại có vẻ như đang suy sụp như vậy? Đa phần là vì chúng ta không sẵn sàng trước những bất hạnh và đau khổ. Ngay cả khi số vụ tấn công, bạo lực trên thế giới ngày càng giảm đáng kể, chúng ta vẫn luôn tập trung vào số người chết mỗi năm trong các cuộc chiến tranh bởi vì mức độ lên án những hành động bất công ngày càng gia tăng. Và chúng ta nên làm như vậy


    Còn đây là một nỗi lo khác mà Harari đang tìm cách giải quyết: Trong một thế giới ngày càng hỗn độn, chúng ta phải làm sao để có đủ thông tin trước khi đưa ra các quyết định sáng suốt ? Ai cũng muốn mình trở thành chuyên gia nhưng làm thế nào để chúng ta biết mình không chạy theo bầy đàn? Harari viết: “Không chỉ có người đi bỏ phiếu và khách hàng tỏ ra thiếu hiểu biết mà các Tổng thống và nhiều Giám đốc điều hành cũng rơi vào tình trạng đó”. Đó là điều tôi học được ở cả Microsoft và Quỹ Gates. Tôi đã phải thận trọng để không tự đánh lừa bản thân khi cứ cho rằng sự việc nào đó tốt hơn hoặc tồi tệ hơn so với thực tại vốn có của chúng

    Vậy theo Harari, chúng ta nên làm gì trước những thực trạng đó? Chia nhỏ vấn đề là một cách. Bạn có thể áp dụng chiến lược ba nhánh để chống lại khủng bố và một số bí quyết nhỏ nhằm xử lý các tin tức giả mạo. Nhưng ý tưởng lớn lại là ngồi thiền. Đương nhiên, ông không đề xuất rằng các vấn đề nổi cộm của thế giới sẽ biến mất nếu chúng ta bắt đầu ngồi khoanh chân trên đài hoa sen và tụng kinh. Tuy vậy, ông lại cực lực nhấn mạnh rằng, cuộc sống ở thế kỷ 21 cần đến chánh niệm – hiểu bản thân sâu sắc hơn. Đây là điều rất dễ bị chế giễu nhưng khi ai đó theo học một khoá về chánh niệm và thiền định thì tôi tin rằng, họ sẽ nhận thấy môn học đó thực sự hấp dẫn

    Mặc dù tôi ngưỡng mộ và rất thích cuốn sách “21 Lessons for the 21stCentury” nhưng tôi không tán thành với tất cả nội dung trong cuốn sách. Tôi cảm thấy vui mừng khi đọc đến chương viết về sự bất bình đẳng nhưng tôi hoài nghi về dự đoán của ông rằng, trong thế kỷ 21, “thông tin sẽ lấn ất cả đất đai và máy móc với tư cách là thứ tài sản quan trọng nhất”, phân biệt người giàu với phần còn lại. Đất đai sẽ luôn luôn là tài sản cực kỳ quan trọng, đặc biệt khi dân số toàn cầu đã chạm mốc gần 10 tỷ người. Trong khi đó, thông tin về những nỗ lực phi thường của con người – chẳng hạn như cách con người trồng trọt và sản xuất ra năng lượng – sẽ được phổ biến rộng rãi hơn

    Tương tự như vậy, tôi muốn chứng kiến nhiều sắc thái hơn nữa trong cuộc thảo luận của Harari về thông tin và tính bảo mật. Ông ấy rất đúng khi nhận xét rằng thông tin cá nhân bị thu thập ngày càng nhiều hơn nhưng ông ấy lại không phân biệt các loại thông tin được thu thập đó – loại giày bạn thích mua so với những căn bệnh bạn dễ mắc do di truyền – hoặc ai là người thu thập những thông tin này hay họ sử dụng các thông tin đó như thế nào. Những món hàng bạn từng mua và tiền sử bệnh tật của bạn… không phải do cùng một người thu thập, bảo vệ hoặc được dùng vào những mục đích giống nhau. Việc nhận ra sự khác biệt này sẽ khiến cho phần thảo luận của ông sáng tỏ hơn

    [​IMG]

    Tôi cũng không nhất trí với chương viết về cộng đồng. Harari lập luận rằng phương tiện truyền thông, trong đó có Facebook, đã góp phần vào sự phân cực chính trị bằng cách cho phép người dùng chỉ tương tác với những người chung quan điểm. Đương nhiên, quan điểm đó không sai nhưng ông ấy đã bán rẻ những lợi ích của việc kết nối gia đình và bạn bè trên khắp thế giới. Ông ấy cũng tạo ra một hình nộm và hỏi liệu một mình Facebook có thể giải quyết được vấn đề phân cực chính trị hay không. Đương nhiên, Facebook không đủ sức xử lý nổi. Điều này không có gì đáng ngạc nhiên khi xem xét đến mức độ sâu sắc của vấn đề. Chính phủ, xã hội dân sự và khu vực tư nhân đều có vai trò của mình và tôi ước Harari nói nhiều hơn về họ

    Tuy vậy, Harari là một tác giả thú vị đến nỗi ngay cả khi tôi không hoàn toàn đồng ý với các quan điểm ông đã trình bày, tôi vẫn sẽ tiếp tục đọc và nghĩ về những gì ông viết. Sau cuộc vật lộn với ba cuốn sách của ông, người ta vẫn thấy một câu hỏi đầy nhức nhối: “Cuộc sống của chúng ta sẽ có ý nghĩa gì trong các thập kỷ và thế kỷ tới?” Gần đây, lịch sử nhân loại đã được khát vọng sống lâu hơn, khoẻ hơn và hạnh phúc hơn dẫn đường. Cuối cùng, nếu khoa học có thể đưa mơ ước đó đến với hầu hết mọi người và một số lượng lớn người dân không cần phải làm việc để nuôi sống mọi người thì chúng ta còn có lý do nào để thức dậy vào mỗi buổi sáng ?

    Dù Harari không đưa ra câu trả lời thoả đáng nhưng người ta không chỉ trích ông về điều này. Vì vậy, tôi hy vọng tương lai, ông ấy sẽ tìm ra được câu trả lời đầy đủ hơn. Trong lúc chờ đợi, ông ấy đã dọn đường cho một cuộc thảo luận mang tính toàn cầu đặc biệt quan trọng về cách xử lý lại các vấn đề nổi cộm của thế kỷ 21

    Minh Phương

    The New York Times
     
  2. PhucDuc.vn

    PhucDuc.vn Administrator Thành viên BQT

    Tầm nhìn Việt Nam 2050

    [​IMG]

    Khái niệm công dân toàn cầu đang được nói đến nhiều hơn ở Việt Nam, nhưng tinh thần của công dân toàn cầu là gì ? Nói tốt ngoại ngữ, làm việc ở nước ngoài sẽ trở thành công dân toàn cầu? Hay đơn giản như cách nói của GS. Phan Văn Trường, công dân toàn cầu là những người yêu trái đất, yêu nhân loại ?

    8h sáng, GS. Phan Văn Trường đã có mặt tại L’Espace Tràng Tiền (Hà Nội) để chuẩn bị buổi chia sẻ đầu năm về chủ đề "Người Việt trong môi trường làm việc quốc tế", dự kiến diễn ra vào lúc 9h. Ở tuổi 73, GS. Trường trông tràn đầy năng lượng với khuôn mặt luôn tươi cười. Ông thoải mái đi dọc các dãy ghế, chào từng người một

    [​IMG]

    Công dân toàn cầu là gì? Như giải nghĩa của GS. Phan Văn Trường, đó là người phải biết quan tâm đến các vấn đề toàn cầu, có cái nhìn rộng, không kỳ thị văn hóa nào và sẵn sàng chia sẻ những gì mình biết. Người công dân theo khái niệm mới này, chủ yếu dựa trên sức mạnh nội tâm của chính mình

    “Người Việt Nam hay đặt câu hỏi làm trong nước thế này, ra nước ngoài có làm được không, người ta có quý, tôn trọng mình không? Thực ra nó đơn giản vô cùng, không khó khăn gì!”, ông Trường nói với khán giả và cho biết việc quan tâm, yêu thương nhân loại thể hiện qua những cử chỉ rất đơn giản

    Kể lại một cuộc nói chuyện với các em học sinh cấp 3 ở Bắc Giang, ông cho biết mình từng yêu cầu các em áp dụng nguyên tắc đầu tiên của công dân toàn cầu: “Hãy hứa với thầy là mỗi tuần các em sẽ nhặt một mẩu giấy dưới đất bỏ vào thùng rác”. Tuy nhiên, thay vì hào hứng đáp lại, khuôn mặt các bạn trẻ ngẩn ra

    [​IMG]

    “Thầy làm cái đó mỗi phút trong suốt cuộc đời. Các em thấy khó vì chưa bao giờ làm. Thậm chí có giấy trong túi còn vứt xuống đất. Thực ra thầy không đòi các em nhặt một tờ giấy, thầy chỉ muốn bẻ gẫy suy nghĩ của các em”, ông Trường bày tỏ

    Nói với các bạn trẻ hôm đấy, ông chỉ yêu cầu các em thực hiện điều này. Đây là nguyên tắc đầu tiên mà một công dân toàn cầu phải học, là biết yêu thương địa cầu, nơi mà các em sinh sống. Bởi mỗi người chỉ cần vứt một tờ giấy, trái đất sẽ trở thành trái rác. Đó là bài học vỡ lòng mà GS. Trường muốn các em học sinh hiểu được, trước khi các em ao ước làm việc gì đó lớn lao hơn

    [​IMG]

    Trở lại hội trường với những người trẻ đang mang trong mình nhiều khát vọng, ông Trường nhấn mạnh không phải cứ biết ngoại ngữ, làm ở nơi này, nơi kia là trở thành công dân toàn cầu

    Công dân toàn cầu thực ra đơn giản hơn nhiều. Theo ông Trường, khi các bạn trẻ ra nước ngoài, hãy là chính mình, nhưng “đừng nhắc nhở mình mỗi 5 phút: tôi là người Việt Nam”. Đây là tâm lý chung của hầu hết người Việt khi bước ra môi trường quốc tế: mặc cảm về chính mình, lo sợ sự khác biệt của bản thân sẽ là rào cản. Sự tự nhắc nhở này, vô hình chung đã tạo ra những rào cản khiến họ không hòa nhập được trong các môi trường đa văn hoá

    “Các em đang may mắn vô cùng vì những người giống các em đông lắm. Ví dụ như sang Pháp ngày xưa, những người ở đó không giống các em, họ chỉ giống nhau thôi. Nhưng giờ nước Pháp đầy màu sắc, đầy quốc tịch. Đừng bao giờ bắt đầu một câu nói, một suy nghĩ với kiểu: Tôi là người Việt Nam, hãy nhìn nó với góc độ của chính em mà thôi”, GS. Trường nói

    [​IMG]

    Ông nhấn mạnh hãy bỏ đi suy nghĩ mình là một nước bé. Giờ đây, khi biên giới quốc gia ngày một bị xóa nhoà, làn sóng di chuyển đang diễn ra trên toàn cầu. Mặt khác, thế giới được vận hành trên những nguyên tắc mà nếu tuân thủ nó, thì dù bạn là ai, bạn cũng có chỗ đứng

    “Các em phải tự tin. Nhưng trong sự tự tin đó, phải học tập, tư duy không ngừng. Đất nước chúng ta phải trở thành hùng cường”, GS. Phan Văn Trường nhấn mạnh

    Ông phân tích rằng bên cạnh những yếu tố thuận lợi về vị trí, tiềm năng, người Việt có khả năng hấp thu và tiến bộ rất nhanh. “Không có một nước nào như Việt Nam có đầy đủ hết các yếu tố để phát triển”, ông nói và nhấn mạnh 50 năm đầu của thế kỷ 21 là cơ hội khủng khiếp để Việt Nam trở thành đất nước mà mỗi người dân mong muốn. Dù vậy, điều này chưa xảy ra vì bản thân người Việt, theo GS. Trường là không có tư duy tiến không ngừng

    [​IMG]

    Thành công của mỗi người sẽ khác nhau, nhưng tựu chung sẽ dựa trên một số nguyên tắc. Trao đổi với Trí Thức Trẻ, GS. Phan Văn Trường nói rằng ông mong muốn các bạn trẻ Việt Nam sẽ hiểu được 5 vấn đề

    Thứ nhất, ông thẳng thắn nói rằng bản thân không thể chấp nhận được khi câu cửa miệng của nhiều người là “tranh thủ”. Theo ông, không có công việc nào là tranh thủ cả. Bất cứ việc gì cũng phải làm sâu sắc, làm đến nơi đến chốn, làm theo nhịp độ của bản thân, không phải vội vàng. “Tư duy này ngược hẳn với tư duy làm cho xong việc. Tư duy làm xong việc là tư duy chết”, ông khẳng định

    Thứ hai, ông cho rằng đừng nghĩ đến đồng tiền khi làm việc. Bởi khi nhiệt tâm lao động, tiền sẽ đến một cách dĩ nhiên. “Đồng tiền sẽ không thể tránh mình được. Còn khi cứ suy nghĩ về tiền thì sẽ đến lúc các em sẽ cảm thấy đủ rồi, nhưng việc mà mình làm thực tế vẫn còn đào sâu được. Cứ làm đi, tất cả những người nổi tiếng đều thực hiện điều này”

    [​IMG]



    Thứ ba, GS. Trường nhấn mạnh làm bất cứ công việc gì cũng phải cố gắng hết sức. Sự cố gắng này nhằm tạo ra giá trị cho chính bản thân mỗi người. Bởi sự “dày hay mỏng” của mỗi cá nhân là do chính sự cố gắng của họ. Nếu tạo càng nhiều, giá trị của một người sẽ càng dày lên và ngược lại

    Thứ tư là về cơ hội. Cơ hội của mỗi người thực tế là rất nhiều nhưng nó thường không đến với hình hài màu mỡ của cơ hội, thay vào đó là dáng vẻ của thách thức

    “Nếu cơ hội mà dễ dàng như việc có người mang đến cho các em một khay vàng, hãy sợ điều đó. Cơ hội thật sự là một thách thức mà khi các em làm được, các em sẽ được đánh giá đúng và được giao thêm nhiều trọng trách lớn hơn”, ông nhìn nhận

    [​IMG]

    Thứ năm là lời khuyên về đạo đức. Ông Trường cho rằng bất cứ việc gì cũng cần phải làm với tinh thần nhân ái và đạo đức. Một việc làm cần phải có ích cho mọi người, phải biết xin lỗi mỗi khi mắc phải sai lầm và không để sai lầm tái phạm. Tuy nhiên, ông khẳng định đạo đức là thứ khó giữ và phải luôn rèn luyện mỗi phút trong cuộc đời

    “Khi mà các em có đạo đức, làm việc cố gắng hết mình, làm thật sâu sắc công việc và có lòng nhân ái với mọi người, các em sẽ thấy tại sao xã hội đẩy mình lên. Nhưng đây là kết quả chứ không phải là sự tìm kiếm của mình. Mình chỉ tìm kiếm hai thứ thôi: giá trị cho người khác và giá trị cho chính mình”, ông khẳng định



    [​IMG]
    Khiêm tốn là một trong những đức tính được GS. Phan Văn Trường nhấn mạnh nhiều lần trong cuộc nói chuyện. Ông chia sẻ rằng bản thân quen rất nhiều người giỏi nhưng họ không khiêm tốn và họ lo rằng thiên hạ không đánh giá đúng. Nhưng ông lại nghĩ khác

    Ông cho rằng không nên bận tâm đến đánh giá của người khác bởi đấy là thứ bản thân mình không thể kiểm soát được. “Các bạn muốn vẽ một bức tranh thật đẹp mà có tôi trong đó không đẹp được thì cũng không biết làm sao bây giờ. Phải xin lỗi và rút lui chứ sao”, ông hóm hỉnh nói

    Theo ông, đừng bao giờ cảm thấy bị xúc phạm, mỗi người cần giữ thái độ tích cực, phải tự đánh giá chính mình, chỗ nào sai thì sửa

    Mỗi người hẳn nhiên đều có tính tự ái, nhưng quan trọng là không để tự ái sai chỗ. Tự ái đúng chỗ, như ông nói là biết mình thất bại ở đâu để cố gắng bổ sung thêm các giá trị mới

    [​IMG]

    “Xã hội bao giờ cũng đánh giá mình đúng lắm, họ không đánh giá sai ai cả. Nếu đánh giá sai có nghĩa là mình làm chưa đủ tốt”, ông cười nói

    Người đàn ông từng là Phó Chủ tịch của Tập đoàn Alsthom, Pháp với tổng những hợp đồng đã ký trong đời có giá trị hơn 60 tỷ USD, được nước Pháp vinh danh với Huân chương Bắc Đẩu Bội Tinh thường nhìn nhận bản thân là kẻ may mắn

    “Hãy nhìn một đàn kiến, trong đó có một con mang tên Phan Văn Trường, chẳng hiểu sao lại được Thượng đế nhấc lên cao”, ông hài hước ví von. Nhưng ông cũng nghiêm túc khi nói rằng nếu ngược lại, nếu Thượng đế dí bẹp “con kiến Phan Văn Trường” thì sẽ thế nào. Do vậy, ông cho rằng được sống và làm việc như hiện tại, đã là một điều may mắn

    Cuộc đời mỗi người, như nhân sinh của ông, chỉ là một con kiến trong dòng kiến của nhân loại. Thế nên nếu bất cứ ai nghĩ mình cao hơn, huênh hoang hơn người khác là một sự nhầm lẫn. “Hãy khiêm tốn một cách thành thật, mình chỉ là con kiến chưa bị ông thần nào lỡ tay đè bẹp mà thôi!”, GS. Phan Văn Trường nói

    Phương Ánh
     

Chia sẻ trang này